بی شک با کلمه گرمازدگی ناآشنا نیستید و زیاد به گوشتان خورده است. گرمازدگی درواقع عدم توانایی بدن در دفع گرما و افزایش دمای درون بدن به حدود چهل درجه سانتی‌گراد است که به علت فعالیت شدید یا گرمای هوا ایچاد می‌شود.

به عبارت دبگر گرمازدگی به هم خوردن تعادل در مکانیسم‌های تنظیم دمایی بدن است و تولید گرما در بدن، بعلت افزایش شدید حرارت محیط و ناتوانی در دفع حرارت ایجاد شده، باعث گرمازدگی می‌شود.

علائم گرمازدگی

همه افراد در هر سنی باید مراقب قرار گرفتن در معرض نور خورشید باشند، چون باعث بروز عوارض جدی می شود. علائم جدی که برای تشخیص گرمازدگی وجود دارد می تواند شامل:

• از دست دادن هوشیاری

• خستگی

• افت فشار

• سردرد

• خواب آلودگی

• افزایش دمای بدن

دمای بدن علامت خوبی برای بررسی گرمازدگی یا تب است. در حالت عادی دمای بدن 37.3 درجه است. اگر دمای بدن به بالای این میزان برسد احتمال بروز گرمازدگی نیز وجود دارد و اگر این دما از 38.5 درجه بالاتر برود باید نگران بود.

در زمان گرمازدگی چه کارهایی باید انجام دهیم؟

گرمازدگی براحتی قابل پیشگیری است. در صورت بروز افزایش دمای شدید به فوریت‌های پزشکی و درمان فوری برای جلوگیری از آسیب‌های جدی و یا مرگ نیاز است.

مراقب سالمندان باشید

افراد سالمند در اکثر موارد تامین آب بدن را فراموش می‌کنند و معمولا افراد وابسته‌ای هستند. بنابراین لازم است که شما حواستان به سلامت و میزان مصرف آب آنها باشد. به‌طور مرتب به آنها آب دهید.

علاوه بر این لازم است جز آب، سوپ‌های سرد و همچنین نوشیدنی‌های شیرین نیز مصرف کنید. بهتر است نوشیدنی‌های متنوع بنوشید تا دلتان را نزند. اگر در خود و یا هر یک از اعضای خانواده علائمی از سرگیجه را مشاهده کردید به صورت اورژانسی به پزشک یا بیمارستان مراجعه کنید.

میوه و سبزیجات میل کنید

به عقیده متخصصان مصرف مواد غذایی تازه و زودهضم مانند میوه‌ های تازه، سبزیجات، سالاد و غیره برای روزهای گرم و پیشگیری از گرمازدگی مفید است. توصیه می‌شود که برای هضم بهتر غذا حتما در مکان‌های خنک و به دور از گرمای شدید قرار بگیرید. در واقع هر آنچه حاوی آب باشد مانند میوه‌های آبدار روش مکملی برای تامین آب بدن و مقابله با گرمازدگی است. توصیه می‌شود از مصرف مواد غذایی سنگین و دیرهضم بپرهیزید.

دمای بدن را کنترل کنید

نیازی نیست که در روزهای گرم ورزش را کنار بگذارید و فقط زیر کولر بنشینید. فقط کافی است برخی نکات را در نظر داشته باشید و احتیاط کنید. بهترین کار این است که ورزش را برحسب شرایط بیرون انجام دهید، یعنی اینکه در گام اول در قبل، حین و بعد از ورزش به میزان کافی آب بنوشید، چون در حین ورزش میزان تعریق بیشتر می‌شود و بدن آب بیشتری از دست می‌دهد که باید جبران شودتوصیه می‌شود برخی ساعات خاص مانند صبح زود و یا عصر زمانی که هوا خنک‌تر است را برای ورزش‌های بیرونی مانند دوچرخه سواری، دویدن و غیره انتخاب کنید. اگر در منزل و یا سالن‌های ورزشی ورزش می‌کنید، کمتر احساس ناراحتی خواهید داشت، اما در هر حال باید به‌طور مرتب مایعات مصرف کنید.

یادتان باشد که گرمای شدید با افزایش آلودگی هوا نیز همراه است و ممکن است برای برخی افراد مانند افراد مبتلا به آسم یا افرادی که دچار مشکلات تنفسی هستند، مشکل ایجاد کند. بنابراین لازم است که موقع ورزش کردن در هوای آزاد، علاوه بر گرما به آلودگی هوا نیز توجه داشته باشید.

کودکان نیز مانند افراد سالمند حواسشان به تامین آب بدن نیست و از آنجایی که به والدین خود وابسته هستند ممکن است در اثر بی‌توجهی آنها دچار مشکل شوند. بنابراین لازم است که در روزهای گرم توجه ویژه‌ای به آنها داشته باشید.

ممکن است بچه‌ها به خاطر قدشان نتوانند به راحتی به شیر آب یا آب سردکن و یخچال دسترسی داشته باشند. بنابراین از این موضوع صرف نظر بکنند. لازم است نه تنها به‌طور مرتب به آنها آب و مایعات بدهید، بلکه هر 15 تا 20 دقیقه بدنشان را خنک کنید.

آنها را تشویق به دوش آب ولرم کنید و اگر تمایل نشان ندادند خودتان آنها را به حمام ببرید. کافی است آب حمام حدود 2 تا 3 درجه کمتر از دمای بدن باشد.

حتی می‌توانید با شست‌و‌شوی دست و صورت آنها به پایین آمدن دمای بدنشان کمک کنید. اگر علائمی همچون کاهش هوشیاری، گیجی و دیگر علائم گرمازدگی را در کودکان مشاهده کردید، به سرعت آنها را به مراکز درمانی برسانید.

مصرف آب کافی و دوش گرفتن منظم در هوای بسیار گرم بسیار مهم است.

هر فرد بالغ باید روزانه بین 2 تا 3 لیتر آب بنوشد. افرادی که بیرون از منزل کار می‌کنند، در دمای بالا لازم است حتی تا 4 و 5 لیتر آب نیز مصرف کنند. علاوه براین دوش گرفتن منظم نیز روش خوبی برای خنک کردن بدن است. لازم نیست که حتما دوش آب یخ بگیرید. یادتان باشد که ادرار خود را کنترل کنید. لازم است که به میزان کافی دفع ادرار داشته باشید، در غیر این صورت نشان‌دهنده این است که بدنتان دچار کم آبی است.

اگر ادرارتان کم شده است باید بیشتر آب مصرف کنید. البته عکس این موضوع نیز صادق اشت. اگر زیاد به دستشویی می‌روید، به این معنی است که همچنان مشکل آب بدن دارید. برای تست کم آبی بدن از تکنیک نیشگون گرفتن پوست پشت دست استفاده کنید. اگر پوست نیشگون گرفته‌شده به صورت چروک شده باقی بماند به این معنی است که بدنتان دهیدراته (کم آب) شده است.